Je cyclus is een patroon dat zich herhaalt, daarin kunnen verschillen in lengte voorkomen ook de ovulatie dag kan variëren per cyclus. Een gezonde menstruatiecyclus van een volwassen vrouw duurt tussen de 21 en 35 dagen en bestaat uit drie hoofdfasen:
De folliculaire fase (duur: 7 tot 21 dagen): deze fase begint met je menstruatie. Onder invloed van het Follikel Stimuleren Hormoon (FSH) gaan er meerdere follikels (blaasjes waarin de eicellen rijpen) groeien.
De ovulatie: eisprong (duur: 1 dag)
De luteale fase (duur: 10 tot 16 dagen): als er een bevruchting heeft plaatsgevonden verplaatst de eicel zich in deze fase naar je baarmoeder om zich in te nestelen. Als er geen bevruchting heeft plaatsgevonden stopt de opbouw van de baarmoederwand en wordt deze afgestoten: je wordt ongesteld en je cyclus start opnieuw.
De folliculaire fase begint dus met je menstruatie, waarbij je bloed en slijm van je baarmoederwand verliest. Daarom is innestelen van een bevrucht eitje tijdens vloeien niet mogelijk ook niet als er nog geen opbouw van baarmoederslijm aan de binnenkant van de baarmoeder aanwezig is.
Je kunt enkel zwanger raken wanneer er direct na het moment van de ovulatie (binnen 18 uur van de eisprong) een zaadcel het eitje bevrucht. Het bevruchte eitje verplaatst zich vervolgens van de eierstok via de eileider naar je baarmoeder, wat 5 tot 7 dagen duurt. In de baarmoeder aangekomen nestelt het eitje zich in om verder te groeien tot een foetus. Dan maak je het zwangerschapshormoon HCG wat met een urine zwangerschapstest laat zien dat je zwanger bent. Je volgende menstruatie blijft uit, je bent ‘overtijd’ omdat het corpus luteum (gele lichaam/follikel) het hormoon progesteron blijft produceren.
De ovulatie vindt ongeveer midden in je cyclus plaats tussen de ene en je volgende menstruatie. Jouw lichaam heeft de weken voor en na een ovulatie nodig om de baarmoederwand te voorzien van een slijmlaagje voor het bevruchte eitje om te kunnen overleven.
Mijn verloskundige zegt dat ik sinds mijn laatste menstruatie zwanger ben
Voor het gemak wordt als je zwanger bent, vanaf de eerste dag van je laatste menstruatie gehanteerd als eerste zwangerschapsweek. In werkelijkheid is dat niet zo, maar wel het meest makkelijk om te berekenen hoeveel weken je zwanger bent want de meeste vrouwen weten nog wel wanneer hun laatste menstruatie startte. Als jouw arts of verloskundige zou vragen: "wanneer was je laatste ovulatie"? Dan is dat voor veel dames niet makkelijk te beantwoorden want het voelen van een pijnsensatie in de onderbuik is niet altijd het moment van de eisprong. Door het rijpen van de follikel waar het eitje in zit kan omliggend weefsel geprikkeld worden wat ook zeker een pijnsensatie kan geven. Om het moment van de eisprong exact vast te stellen is lastig. Gelukkig geven je BBT (basale lichaamstemperaturen) wel aan wanneer de ovulatie was.
Je krijgt dus ongeveer 2 weken zwangerschap in tijd cadeau. Ben je 40 weken zwanger dan is het kindje werkelijk ongeveer 38 weken geleden gevormd.
Zwanger worden bij een korte menstruatiecyclus
Een menstruatiecyclus moet minimaal 21 dagen duren. Duurt de cyclus korter, dan heb je een cyclus zonder eisprong, een korte folliculaire fase of korte luteale fase. In al deze gevallen is de opbouw van het baarmoederslijmvlies niet optimaal en de aanmaak van progesteron blijft fiks achter waardoor zwanger worden en blijven uitgesloten is. Lees alles over het hormoon progesteron voor een soepele cyclus en zwangerschapskansen.
Stel je hebt een korte cyclus van 21 dagen, dan is de eerste kans op een ovulatie volgens de wetenschap op dag 12. Stel je menstrueert 7 dagen, dan zitten er tussen dag 7 en 12 nog 5 dagen. Dit zijn de dagen dat Daysy rood aangeeft (vruchtbare dagen) omdat sperma maximaal 5 dagen kan overleven.
In bovenstaand rekenvoorbeeld zien we dat zwanger worden tijdens de menstruatie niet mogelijk is: als je de laatste dag van de menstruatie (dag 7) meerekent en daar 6 dagen bij optelt is de ovulatie (dag 12). Dit zijn 6 dagen maar sperma kan maximaal 5 dagen overleven. Tijdens een korte cyclus zwanger worden tijdens de menstruatie is uitgesloten.
Maar mijn arts zegt dat het wel kan!
Wellicht refereert de arts naar een onderzoek gedaan bij 40 vrouwen waarbij bij 10% (4 vrouwen) de ovulatie niet vastgesteld kon worden. Waarbij de onderzoekers een cyclus lengte variatie aantroffen tussen 22 en 37 dagen met een gemiddelde van 27 dagen. Ovulatie dag wisselde volgens echo onderzoek tussen dag 8 tot dag 26 met een gemiddelde van dag 15. De luteale fase lengte was 12.3 +/- 2.5 dagen. (1)
Je snapt dat als je onderzoek doet bij 40 vrouwen (erg weinig voor een serieuze studie) waarvan 10% afvalt en je vindt een luteale fase lengte van pak hem beet 10 dagen. Heeft bij de meest korte cyclus die van 22 dagen op dag 12 de ovulatie plaatsgevonden en niet op dag 8. Voor de helderheid; de luteale fase is van de ovulatie dag tot de eerste dag menstruatie van je volgende cyclus.
Stel je gaat uit van beide uitersten, de vroegste ovulatie op dag 8 en de kortste luteale fase van 10 dagen dan spreek je over een totale cyclus lengte van 18 dagen en die troffen ze niet aan in de studie (1). Het is de vraag of je lichaam dan voldoende tijd heeft om progesteron te produceren na de ovulatie om een bevrucht eitje wat ingenesteld moet zijn in de baarmoederwand, vast te houden.
Ovulatie vastleggen is niet eenvoudig met een echo
Was het niet al eerder besproken dat als je werkelijk de ovulatie wilt vastleggen je vrouwen meer dagen achtereen 24 uur per dag middels een inwendige echo moet monitoren? Iets waar we echt niet op zitten wachten!
Oestrogeen- en LH-hormoonpieken in urine en serum vertoonden in de studiegroep een reeks signaalkenmerken voor en na de ovulatie. De stijging van oestrogeen en LH deed zich altijd voor vóór de ovulatie; de stijging van progesteron ten opzichte van de uitgangswaarde deed zich altijd voor na de ovulatie.
Dat is mooi, helder maar we weten toch dat er voor de ovulatie werkelijk plaatsvindt meer keer een piek van oestrogeen en LH kan optreden? Wat nog niet per definitie betekent dat de ovulatie werkelijk plaatsvindt. Vrouwen die varen op ovulatie testen (een LH-test) bij kinderwens weten dat deze test al eerder positief kan zijn terwijl er nog geen ovulatie komt.
Dit is een grote frustratie wat wij hier bij Daysy.nl veel horen terwijl BBT temperaturen dan nog geen ovulatie bevestigen. Een ander manco aan dit onderzoek vind ik persoonlijk dat FSH (follikel stimulerend hormoon) en testosteron niet getest zijn want die hormonen zijn ook zeker in de ovulatie fase actief.
Men zegt (in de studie), de meest vroege ovulatie bij deze 36 vrouwen gezien te hebben op dag 8. De meeste vrouwen menstrueren 3 - 4 dagen. Hoe is het dan mogelijk om tijdens de menstruatie zwanger te raken? Daarvoor heb je toch echt een eitje nodig! Men heeft, naar mijn weten, nooit onderzocht of sperma tijdens menstrueren overleefd in de vagina en baarmoeder. Laten we het niet moeilijker maken
Stel jouw menstruaties duren 7 of 8 dagen dan heb je zeker al rode vruchtbare dagen als je met de Daysy of LadyComp meet (zie 2de afbeelding in deze blog). Jouw apparaat houdt rekening met de ovulatie en de maximale overlevingstijd van sperma inwendig.
Ik hoop dat je met deze uitleg meer kennis hebt opgedaan zodat zorgen maken over zwanger worden tijdens de menstruatie dagen.
Bronnen
(1) Factsaboutfertility biomarkers of ovulation and the fertile window a research summary
Monitoring the menstrual cycle: Comparison of urinary and serum reproductive hormones referenced to true ovulation
Medical news today. Can you get pregnant on your period? Articles/324829
Comments